Dynamisch energiecontract steeds aantrekkelijker

By Arnoud van der Slot and Bram Albers

In opdracht van Zonneplan voerde Roland Berger een onderzoek uit naar de kosten van verschillende energiecontracten. Doel: inzicht geven in welke contractvorm in het verleden het voordeligst was, en welke keuze in de toekomst het meeste voordeel biedt In de periode juli 2024 tot en met juni 2025 waren dynamische contracten voor álle onderzochte huishoudprofielen voordeliger dan vaste of variabele contracten – met prijsverschillen die opliepen tot 40%.

Het aantal dynamische contracten is de afgelopen twee jaar verdubbeld naar 844.000 huishoudens. Vanaf 2026 worden grote energieleveranciers bovendien verplicht deze contractvorm aan te bieden. De groeiende populariteit hangt nauw samen met de toename van duurzame elektriciteitsproductie . In 2024 kwam 51% van de stroom uit hernieuwbare bronnen, waarvan het grootste deel uit zon en wind. Deze weersafhankelijke productie leidt tot grotere prijsschommelingen op de groothandelsmarkt. Waar traditionele contracten uitgaan van een vaste prijs, betalen huishoudens met een dynamisch contract het tarief van het moment van verbruik. Dit maakt het mogelijk om actief te sturen op prijs, en dus te besparen.

Uit het onderzoek blijkt dat dynamische contracten voordeliger zijn voor elk onderzocht profiel: van huishoudens zonder zonnepanelen tot huishoudens met zonnepanelen, een warmtepomp én een thuislader . Voor die laatste groep liep het verschil op tot 40% ten opzichte van een éénjarig vast contract exclusief welkomstkorting, terwijl een huishouden zonder warmtepomp of thuislader gemiddeld 5% goedkoper uit was met een dynamisch contract. Het voordeel neemt bovendien verder toe naarmate gebruikers hun verbruik beter afstemmen op de goedkoopste uren van de dag.

Terugleverkosten bij vaste contracten sterk gestegen

Sinds juli 2024 zijn de terugleverkosten bij vaste contracten sterk gestegen, gemiddeld met meer dan 25%. Daardoor is het verschil met dynamische contracten voor zonnepaneelbezitters verder opgelopen tot circa 10%, oftewel EUR 150 per jaar*. Vanaf 2027 wordt dat voordeel nog groter: dan vervalt de salderingsregeling. Bij vaste contracten ontvangen huishoudens vanaf dat moment een vaste vergoeding voor teruggeleverde stroom, vaak minder dan een kwart cent per kWh. Bij dynamische contracten blijft teruggeleverde elektriciteit vergoed worden tegen de actuele groothandelsprijs. In de onderzochte scenario’s levert dat een gemiddeld zonnepaneelhuishouden een extra voordeel op van 75 per jaar ten opzichte van een vast contract.

Flexibiliteit in verbruik steeds belangrijker

Een veelgehoorde zorg bij dynamische contracten is de mogelijke kwetsbaarheid bij plotselinge prijsstijgingen, zoals tijdens de energiecrisis van 2022. Vaste contracten boden toen, mits op tijd afgesloten, bescherming tegen historisch hoge prijzen. Toch blijkt uit het onderzoek dat dit een uitzondering was. In vrijwel alle andere jaren – inclusief 2024 – waren dynamische contracten voordeliger. In dat jaar zou de kale groothandelsprijs met 84% moeten stijgen om een vast contract aantrekkelijker te maken.

Vooruitkijkend wordt flexibiliteit in verbruik steeds belangrijker. Door de verdere groei van zonne- en windenergie – naar verwachting 85% van de productie in 2030 – nemen prijsverschillen op de markt toe. Dynamische contracten stellen huishoudens in staat daarvan te profiteren, zeker wanneer ze beschikken over zonnepanelen , elektrische auto’s of warmtepompen. Ook na het wegvallen van de salderingsregeling blijft dit type contract aantrekkelijk.

Het volledige rapport is hier terug te vinden op de website van Zonneplan.